Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanlığı, ülkenin dijital bağımsızlığını güçlendirecek tarihi bir projeyi resmen duyurdu. Google ve mobil operatör Kyivstar iş birliğiyle, tamamen Ukrayna'nın ihtiyaçlarına yanıt verecek ulusal bir büyük dil modeli (LLM) geliştiriliyor.
Google'ın açık kaynaklı Gemma mimarisi üzerine inşa edilecek bu yeni sistem, standart yapay zekâ araçlarından farklı olarak Ukrayna dilinin yerel lehçelerini, tarihsel bağlamını ve kültürel nüanslarını derinlemesine kavrayacak şekilde eğitilecek. Google Cloud'un Vertex AI altyapısından güç alacak olan model, eğitim sürecinde küresel teknolojinin hızından faydalanırken, veri egemenliği ilkesi gereği hassas bilgilerin ülke sınırları içinde kalmasını garanti altına alacak.
Savaş koşullarında teknolojinin hayati önemini tecrübe eden Kiev yönetimi için bu girişim, sivil bir inovasyonun ötesinde stratejik bir güvenlik kalkanı niteliği taşıyor. OpenAI veya diğer yabancı sağlayıcılara olan bağımlılığı bitirmek; askeri koordinasyondan kamu hizmetlerine, sağlık sisteminden finansa kadar kritik sektörlerde dış müdahale riskini sıfıra indirmeyi hedefliyor. Yetkililer, bu modelin Ukrayna halkı için tamamen güvenilir ve yerli bir dijital asistan olacağını vurguluyor.
Projenin yol haritası, siber güvenlik tehditlerine karşı da proaktif bir yaklaşım içeriyor. Sistemin ilk öğrenme süreci Google'ın güvenli bulut ortamında başlayacak olsa da, nihai operasyonun tamamen Ukrayna'daki yerel sunuculara taşınması planlanıyor. Hükümet, modelin kullanıma sunulmasıyla birlikte yoğun siber saldırıların hedefi olabileceğini öngörerek, şimdiden "prompt injection" gibi tehditlere karşı özel savunma protokolleri geliştirdiklerini açıkladı.
